De rechten en bevoegdheden van de OR op pensioengebied zijn in 2016 aanzienlijk versterkt. De verwachting is dat de positie van de OR in 2017 verder zal worden versterkt door een door Minister Asscher voorgenomen instemmingsrecht over de aanstelling van een preventiemedewerker.
Instemmingsrecht pensioenregeling
Per 1 oktober 2016 heeft de OR instemmingsrecht gekregen over wijziging van pensioenregelingen die zijn ondergebracht bij een ondernemingspensioenfonds (OPF). De OR moet niet alleen om instemming worden gevraagd voor vaststelling of intrekking van een pensioenregeling ondergebracht bij een OPF maar deze instemming is ook vereist voor wijziging van een pensioenregeling bij een OPF. Een aanzienlijke verbetering voor de OR: de ondernemer kan immers niet langer zonder instemming van de OR een bestaande pensioenregeling wijzigen.
Samengevat, door de wetswijziging moet de ondernemer de vaststelling, wijziging of intrekking van een pensioenregeling uitgevoerd door een pensioenverzekeraar, een Premiepensioeninstelling of een (buitenlands) pensioenfonds ter instemming voorleggen aan de OR. Dit omvat mede het onderbrengen van een pensioenregeling bij een niet-Nederlandse pensioenuitvoerder. Is de pensioenregeling overeengekomen in een cao of is de werkgever verplicht deel te nemen in een bedrijfstakpensioenfonds, dan heeft de OR geen instemmingsrecht.
Om de OR alle ruimte te geven de pensioenregeling te beïnvloeden, heeft de wetgever de OR per 1 oktober ook het instemmingsrecht gegeven over het aangaan, wijzigen of beëindigen van de uitvoeringsovereenkomst. Dit recht is wel begrensd: de OR is alleen bevoegd voor zover het gaat over bepalingen van de uitvoeringsovereenkomst die van invloed zijn op de pensioenovereenkomst (anders gezegd: voor zover het de ‘arbeidsvoorwaarde pensioen’ raakt).
Informatierecht uitvoeringsovereenkomst
Ook heeft de OR op het gebied van de pensioenregeling een versterkt informatierecht gekregen. Zo is de ondernemer verplicht de OR zo spoedig mogelijk schriftelijk te informeren over elke voorgenomen vaststelling, wijziging of intrekking van een uitvoeringsovereenkomst als bedoeld in artikel 1 van de Pensioenwet of een uitvoeringsreglement als bedoeld in onderdeel b van de definitie van uitvoeringsreglement in artikel 1 van de Pensioenwet.
Wetsvoorstel instemmingsrecht preventiemedewerker
Op 22 december 2015 heeft de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Asscher een wetsvoorstel tot wijziging van de Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet) naar de Tweede Kamer gestuurd. Naast verdere uitbreiding van arbobeleid, wordt beoogd de OR een instemmingsrecht te geven voor het aanstellen van een zogenaamde ‘preventiemedewerker’, zijn positie in de organisatie en functioneren van de preventiemedewerker. Nu heeft de OR alleen instemmingsrecht op het takenpakket van de preventiemedewerker.
De preventiemedewerker speelt een rol bij:
- het tot stand komen en het uitvoeren van de risico-inventarisatie en –evaluatie (RI&E);
- het verzorgen van voorlichting en trainingen;
- het opzetten van een managementsysteem;
- het registreren en onderzoeken van ongevallen;
- het samenwerken met en adviseren aan de OR;
- het beantwoorden van arbo vragen van werknemers.Op grond van het wetsvoorstel zal het overleg tussen de bedrijfsarts, preventiemedewerker en OR niet meer facultatief zijn, maar wettelijk worden vastgelegd.
De Eerste Kamer neemt het wetsvoorstel binnenkort in behandeling. Het streven is de wet – en daarmee het instemmingsrecht van de OR – per 1 januari 2017 in werking te laten treden.
Heeft u vragen over de rechten van een ondernemingsraad, het instemmingsrecht in het bijzonder? Neem dan contact op