Op 12 november jl. heeft de Rechtbank Amsterdam definitief toegestaan om bewijsbeslag te leggen in een zogenaamde niet-IE-zaak. Naar aanleiding van het verzoek van de advocaten van Blenheim Advocaten te Amsterdam om bewijsbeslag te mogen leggen, heeft de Rechtbank te Amsterdam dat verzoek voorwaardelijk toegestaan waarbij zij prejudiciële vragen heeft gesteld aan de Hoge Raad. Op 13 september 2013 is er reeds een prejudiciële beslissing genomen waarbij in beginsel en onder voorwaarden bewijsbeslag in niet IE zaken werd toegestaan.
Recent heeft de rechtbank naar aanleiding van die uitspraak het eerder verleende verzoek tot bewijsbeslag definitief goedgekeurd.
Beslag op digitale data – bewijs op digitale gegevensdragers
In de beslissing overweegt de rechtbank dat een bewijsbeslag niet anders dan een inbreuk kan zijn op het privéleven van het familie- en gezinsleven van degene onder wie het beslag wordt gelegd. Wel kan van de deurwaarder worden gevergd dat hij het beslag op een zodanige wijze legt dat genoemde belangen zo veel mogelijk worden gerespecteerd.
Daarbij is het echter zo dat bij veel van de gegevensdragers niet van tevoren vast te stellen is of deze relevante gegevens bevatten.
De deurwaarder moet dus rekening houden met de mogelijkheid dat ook gegevensdragers die niet door beslagene als relevant worden aangewezen gegevens kunnen bevatten waarop het beslag gelegd moet worden. Of een bepaalde gegevensdrager mogelijk relevant materiaal bevat, is ter beoordeling van de beslag leggende deurwaarder. Met het in bewaring geven van de gegevens is tevens gewaarborgd dat van alle in beslag genomen informatie geen kennis kan worden genomen door derden.
Bewijsbeslag en fishing expedition
Wel heeft de rechtbank nog een nadere omschrijving van de bepaalde bescheiden gegeven.
Het staat de voorzieningenrechter nu vrij om het verlof te verlenen met een beperking van de in beslag te nemen bescheiden, ten einde een “fishing expedition” te voorkomen.
In het betreffende geval is daarom de groep personen waarmee gecorrespondeerd is per e-mail beperkt en ook een aantal trefwoorden is beperkt.
Vast staat in ieder geval dat het bewijsbeslag nu kan worden ingezet voor niet-IE-zaken, hetgeen voor de rechtspraktijk verstrekkende gevolgen zal hebben.
Hinder en schade bij beslag op bewijsmiddelen
Omdat een bewijsbeslag een ingrijpend middel is, waardoor onder omstandigheden aan de wederpartij of een derde onder wie het beslag wordt gelegd aanzienlijke hinder of schade kan worden toegebracht, moet er bij de beoordeling van het verzoek om beslag te leggen getoetst worden of er niet op een andere wijze tegemoet kan worden gekomen aan de belangen van de verzoeker (subsidiariteit) en of de in het verzoekschrift gestelde omstandigheden de inzet van een zo ingrijpend dwangmiddel rechtvaardigen (proportionaliteit).
In het betreffende geval handhaaft de voorzieningenrechter zijn oordeel dat het gestelde handelen, te weten het moedwillig saboteren van een overeenkomst tussen commerciële partijen ten einde zelf een voordeliger overeenkomst te kunnen sluiten, voldoende ernstig is om de toepassing van een ingrijpend dwangmiddel als het bewijsbeslag te rechtvaardigen.
Nu ook uit het verzoekschrift voldoende was af te leiden waar de in de beslag te nemen bescheiden zich bevonden en ook voorzienbaar was dat, gezien de aard van het verweten handelen, aannemelijk is dat een verzoek tot medewerking aan bewijslevering tot vernietiging dan wel verduistering van bewijsmiddelen zou hebben geleid, voldoet de gevraagde bewijslevering aan de vereisten van subsidiariteit en proportionaliteit.
Voor de rechtspraktijk betekent dit dat er een middel ter levering van bewijs bij is, en dat dit ingrijpende gevolgen zal hebben voor de wijze van procederen.
Advies over bewijsbeslag
Voor alle advocaten geldt: doe er uw voordeel mee.
En voor alle rechtzoekenden geldt hetzelfde.
De advocaten van Blenheim, die gespecialiseerd zijn op dit gebied, geven u graag advies over het leggen van bewijsbeslag.