16 november 2019

Regelgeving voeding onder de loep: recall product uit winkels

Categorie: Vergunningen

Voedingsrecht is niet alleen essentieel, maar ook actueel, zoals is gebleken bij de recall van afgelopen oktober van producten van Offermans.[1] Het besmette vlees zorgde voor veel ophef. Wanneer een ondernemer een voedingsmiddel of voedingssupplement op de markt wil brengen, krijgt hij in een complexe wirwar van regulatory compliance, ofwel levensmiddelenrecht te maken: toestemmingen, erkenningen, vergunningen en soms zelfs ontheffingen, waarbij de eerste stap is te verkennen of wel sprake is van een ‘levensmiddel’. Advies van een advocaat levensmiddelenrecht kan daarbij zinvol zijn.

Algemene Levensmiddelen Verordening en Warenwet

De basis van het levensmiddelenrecht wordt gevormd door de Algemene Levensmiddelen Verordening (ALV)). Deze regels voor voedselveiligheid en voedselkwaliteit zijn voor alle landen van de Europese Unie gelijk. In de ALV worden de principes uitgestippeld waaraan een ‘levensmiddelenbedrijf’ moet voldoen en wordt de weg vrijgemaakt voor een groot aantal aanvullende verordeningen en (voor Nederland) warenwetbesluiten die specifieke regels stellen aan de inrichting van uw bedrijf. In de Warenwet staat aan welke eisen voedingsmiddelen en andere producten moeten voldoen.

Kern van levensmiddelenrecht: product, proces en presentatie voeding

De regelgeving van voedingsmiddelen en voedingssupplementen is kortweg gebaseerd op drie pilaren: Product, Proces en Presentatie.

Het Product is de kern van het bedrijfsproces. Dat moet bij uitstek inhoudelijk in orde zijn. Het gaat dan om de samenstelling van het levensmiddel, het gebruik van food improvement agents (zoals additieven, enzymen en smaak- en kleurstoffen), voedselveiligheid, novel foods, voeding voor speciale doelgroepen (baby’s, topsporters, mensen met diabetes) en de samenstelling van voedingssupplementen. Gedetailleerde voorschriften bepalen wat wel en niet in een product mag zitten (of in welke hoeveelheden) en hoe het product vervolgens verkocht mag worden.

Het Proces is waar vaak de meest ingewikkelde vragen spelen over voedingregels. Elk levensmiddelenbedrijf dat in enige fase van productie, verwerking of distributie actief is met levensmiddelen, moet zijn proces vormgeven aan de hand van de HACCP-beginselen, moet voldoen aan het vereiste van traceerbaarheid en moet in het bijzonder rekening houden met voedingscontactmaterialen. Compliance is hoofdzaak. Naast de indeling van het proces op basis van de HACCP-beginselen kunnen Good Manufacturing Practices (GMP’s) en Good Hygiene Practices (GHP’s) uit hygiëne codes gevolgd worden.

De Presentatie van het product is een onderwerp met veel concrete vragen. Europees is strikt vastgelegd welke informatie wel en niet op een label van een levensmiddel moeten en mogen en vervolgens, hoe die informatie weergegeven moet worden. Labelling van voedingsproducten is cruciaal. Daarnaast speelt vaak de vraag of bepaalde ‘claims’ over een voedingsproduct wel door de beugel kunnen. Mag een product wel ‘organisch’ genoemd worden? Wanneer is sprake van de strikt gereguleerde ‘medische claim’ (in tegenstelling tot de ‘gezondheidsclaim’)? Heeft CBD in een product heilzame werking? Kan een Belgische vlag wel op in Nederland geproduceerde ‘Belgian Chocolate’? Handhaving kijkt strikt naar claims en deinst er niet voor terug om fikse boetes op te leggen.

Handhaving voedingswetgeving door NVWA

Die gevolgen kunnen zeer divers zijn, van een simpele waarschuwingsbrief tot strafrechtelijke vervolging en/of bestuurlijke boetes. In acute gevallen, wanneer dit nodig is voor de veiligheid van de consument, kan het ertoe komen dat de producten terug uit de schappen gehaald moeten worden, de ‘recall’, zoals waarvan bij Offermans sprake was, of zelfs een (tijdelijke) bedrijfssluiting is mogelijk.

Met al deze handhavingskwesties kan een advocaat van Blenheim wij u van dienst zijn. Vaker wel dan niet kan onder andere betoogd worden dat de handhaving niet evenredig is, dat voor een andere vorm van handhaving gekozen had moeten worden en/of kan de overheid aansprakelijk worden gesteld voor het rechtmatig of onrechtmatig handelen. Daarbij moeten de autoriteiten hun handhavingsbeleid volgen, welk beleid de advocaten bestuursrecht van Blenheim nauwgezet in de gaten houden en relevante wijzigingen waarvan wij onze cliënten ook op de hoogte brengen.

Aansprakelijkheid voor schade door voeding

Tot slot is ook het aansprakelijkheidsrecht niet weg te denken uit het voedingsrecht. Schade of letsel die is ontstaan komt voor vergoeding in aanmerking. Het kan gaan om een ander levensmiddelenbedrijf of winkelbedrijf die u aansprakelijk wilt stellen voor geleden schade. Ook een bedrijf in de voedingssector kan schade lijden, indien bijvoorbeeld een geleverde grondstof of ingrediënt niet aan de wettelijke eisen voldoet. Ook andere fouten van een leverancier kunne tot grote schade leiden.

Advies advocaat levensmiddelenrecht

In lastige voedingskwesties kan een advocaat Blenheim u bijstaan. Wij bieden maatwerk en praktische oplossingen door een gespecialiseerd team waar nodig, en bieden ook de mogelijkheid van een geïntegreerde aanpak, voor als alle trajecten samenlopen.

Neem contact op met advocaat voor een vraag of om te bespreken wat wij voor u kunnen doen.

[1] https://www.vleesmagazine.nl/nieuws/nieuws/2019/10/rendac-vernietigt-300-000-kilo-listeria-vlees-10150375?vakmedianet-approve-cookies=1&_ga=2.240445507.1188542583.1573740976-2082627174.1569246732